MỘT SỐ ĐIỂM MỚI VỀ TUYỂN DỤNG, SỬ DỤNG VÀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC

1. Ưu tiên trong tuyển dụng công chức

          Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm đối tượng ưu tiên như: Học viên tốt nghiệp đào tạo sĩ quan dự bị, tốt nghiệp đào tạo chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã ngành quân sự cơ sở được phong quân hàm sĩ quan dự bị đã đăng ký ngạch sĩ quan dự bị; quân nhân chuyên nghiệp phục viên.

          Đồng thời, Nghị định số 138/2020/NĐ-CP cũng bãi bỏ một số đối tượng được ưu tiên như: con của người hoạt động cách mạng trước tổng khởi nghĩa (từ ngày 19 tháng 8 năm 1945 trở về trước); đội viên thanh niên xung phong, đội viên trí thức trẻ tình nguyện tham gia phát triển nông thôn, miền núi từ đủ 24 tháng trở lên đã hoàn thành nhiệm vụ; quân nhân chuyên nghiệp.

          2. Quy định thành lập các Ban, Tổ Thư ký giúp việc

          Nghị định số 138/2020/NĐ-CP kế thừa một số nội dung quy định tại Nghị định số 24/2010/NĐ-CP; Nghị định số 161/2018/NĐ-CP. Tuy nhiên, có bổ sung thêm một số nội dung, như sau:

          Một là, quy định hình thức thi tuyển hoặc xét tuyển công chức đều phải thành lập Ban Kiểm tra Phiếu đăng ký dự tuyển. So với Nghị định số 161/2018/NĐ-CP chỉ quy định đối với tuyển dụng bằng hình thức xét công chức;

          Hai là, bổ sung thêm Tổ Thư ký giúp việc vào bộ phận giúp việc của Hội đồng tuyển dụng (trường hợp cần thiết, Chủ tịch Hội đồng tuyển dụng thành lập). Đây là quy định mới của Nghị định số 138/2020/NĐ-CP.

          3. Nội dung thi tuyển công chức

          - Thi vòng 1: Nghị định số 138/2020/NĐ-CP quy định cụ thể nội dung thi vòng 1 là “Thi kiểm tra kiến thức, năng lực chung”, so với Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, chỉ quy định chung là “thi trắc nghiệm”.

          - Thi vòng 2: Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm hình thức thi vòng 2 là thi kết hợp phỏng vấn và thi viết. So với trước đây, quy định tại Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, chỉ có 02 hình thức là thi phỏng vấn; thi viết.

Như vậy, hiện nay thi tuyển công chức hiện nay có 03 hình thức là thi phỏng vấn; thi viết; thi kết hợp phỏng vấn và thi viết.

          4. Miễn thi tin học

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP quy định: các trường hợp có bằng tốt nghiệp từ trung cấp trở lên các chuyên ngành liên quan đến tin học, công nghệ thông tin, được miễn thi tin học. So với Nghị định số 161/2018/NĐ-CP thì Nghị định số 138/2020/NĐ-CP đã mở rộng nhiều đối tượng được miễn thi tin học.

5. Tuyển dụng liền kề

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm trường hợp: người bị hủy bỏ quyết định tuyển dụng do không đến nhận việc trong thời hạn quy định thì người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền tuyển dụng công chức xem xét quyết định việc trúng tuyển đối với người dự tuyển có kết quả tuyển dụng thấp hơn liền kề so với kết quả tuyển dụng của người trúng tuyển đã bị hủy bỏ kết quả trúng tuyển. So với Nghị định số 161/2018/NĐ-CP, thì không được tuyển dụng liền kề trong trường hợp này.

6. Chế độ tập sự

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm quy định: Trường hợp được tính vào thời gian tập sự đối với người tập sự nghỉ ốm đau hoặc có lý do chính đáng dưới 14 ngày mà được người đứng đầu cơ quan, đơn vị nơi người được tuyển dụng vào công chức đang thực hiện chế độ tập sự đồng ý. 

7. Chế độ, chính sách đối với người tập sự

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm đối tượng tập sự được hưởng 100% lương và phụ cấp: Học viên tốt nghiệp đào tạo sĩ quan dự bị, tốt nghiệp đào tạo chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã ngành quân sự cơ sở được phong quân hàm sĩ quan dự bị đã đăng ký ngạch sĩ quan dự bị; quân nhân chuyên nghiệp phục viên.

Đồng thời, Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bãi bỏ đối tượng được hưởng 100% lương và phụ cấp: Làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số; quân nhân chuyên nghiệp.

8. Điều động công chức

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung một số quy định về điều động công chức, như sau:

Một là, quy định thêm trường hợp được điều động công chức: “Chuyển đổi vị trí công tác theo quy định của Đảng và pháp luật”.

Hai là, quy định cụ thể trình tự, thủ tục điều động công chức;

Ba là, bổ sung thêm quy định: “Trước khi quyết định điều động công chức, người đứng đầu cơ quan được phân công, phân cấp quản lý công chức cần gặp gỡ công chức nêu rõ mục đích, sự cần thiết của việc điều động để nghe công chức đề xuất ý kiến trước khi quyết định theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định”.

9. Xét nâng ngạch công chức

Đây là quy định mới của 138/2020/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019, như sau:

“Điều 31. Xét nâng ngạch công chức

1. Công chức đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện quy định tại các điểm a, b và c khoản 3 Điều 30 Nghị định này thì được xét nâng ngạch công chức trong các trường hợp sau đây:

a) Có thành tích xuất sắc trong hoạt động công vụ trong thời gian giữ ngạch công chức hiện giữ, được cấp có thẩm quyền công nhận;

b) Được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý gắn với yêu cầu của vị trí việc làm.

2. Yêu cầu về thành tích xuất sắc trong hoạt động công vụ quy định tại điểm a khoản 1 Điều này bao gồm các danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng theo công trạng và thành tích đạt được trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ của công chức như sau:

a) Đối với nâng ngạch từ ngạch nhân viên hoặc tương đương lên ngạch cán sự hoặc tương đương; từ ngạch cán sự hoặc tương đương lên ngạch chuyên viên hoặc tương đương: Được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và 02 lần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở;

b) Đối với nâng ngạch từ ngạch chuyên viên hoặc tương đương lên ngạch chuyên viên chính hoặc tương đương: Được khen thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp bộ, ban, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương;

c) Đối với nâng ngạch từ ngạch chuyên viên chính hoặc tương đương lên ngạch chuyên viên cao cấp hoặc tương đương: Được khen thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất hoặc đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc.

3. Căn cứ vào vị trí việc làm, phù hợp với cơ cấu ngạch công chức của cơ quan sử dụng công chức đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cơ quan sử dụng công chức báo cáo cơ quan quản lý công chức xem xét, quyết định theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc xét nâng ngạch đối với công chức ngay sau khi công chức đáp ứng quy định tại khoản 1 Điều này.

4. Cơ quan quản lý công chức chịu trách nhiệm trước pháp luật về tiêu chuẩn, điều kiện của công chức được xét nâng ngạch và lưu giữ, quản lý hồ sơ đăng ký xét nâng ngạch của công chức theo quy định của pháp luật”

10. Bổ nhiệm công chức lãnh đạo, quản lý

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP kế thừa một số quy định tại Nghị định 24/2010/NĐ-CP, Quyết định số 27/2003/QĐ-TTg và quy định cụ thể trình tự, thủ tục bổ nhiệm công chức từ Trung ương tới Địa phương.

11. Bổ nhiệm lại công chức lãnh đạo, quản lý

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm quy định: Các trường hợp chưa thực hiện quy trình bổ nhiệm lại hoặc kéo dài thời gian giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, cụ thể:

Một là, công chức lãnh đạo, quản lý đang trong thời hạn xử lý kỷ luật, đang bị điều tra, truy tố, xét xử;

Hai là, công chức lãnh đạo, quản lý đang trong thời gian được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cử đi học tập, công tác ở nước ngoài từ 03 tháng trở lên;

Ba là, công chức lãnh đạo, quản lý đang trong thời gian điều trị nội trú từ 03 tháng trở lên tại các cơ sở y tế hoặc đang trong thời gian nghỉ chế độ thai sản.

12. Luân chuyển công chức

Nghị định số 138/2020/NĐ-CP bổ sung thêm 02 đối tượng được luân chuyển, gồm:

Thứ nhất, công chức lãnh đạo, quản lý giữ các chức vụ cấp trưởng mà theo quy định không được giữ quá hai nhiệm kỳ liên tiếp ở một địa phương, cơ quan;

Thứ hai, công chức lãnh đạo, quản lý mà theo quy định không được bố trí người địa phương.

Thay vì trước, chỉ có 01 đối tượng được quy định luân chuyển:“Công chức lãnh đạo, quản lý trong quy hoạch của cơ quan, tổ chức”.

13. Chính sách áp dụng đối với người có tài năng

Đây là quy định mới của Nghị định số 138/2020/NĐ-CP nhằm cụ thể hóa quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức năm 2019 và được quy định cụ thể tại Mục 7 Chương III Nghị định số 138/2020/NĐ-CP.

Hữu Bình, Sở Nội vụ